Jaki blat kuchenny?

Pamiętajmy, że blat o wykończeniu matowym lub tłoczonym jest mniej podatny na zadrapania niż powierzchnie o wysokim połysku. Ważne też, aby przy zakupie zapytać, jakie uszkodzenia obejmuje gwarancja.

Blat drewniany najczęściej wykonywany jest z dębu, olchy, buku, sosny i gatunków egzotycznych, np. mahoń czy iroko. Gatunki te charakteryzują się wysokim stopniem twardości, są wodoodporne i dostępne w kilku odcieniach. Tego rodzaju blat klei się z listew, zapobiegając jego naprężaniu i pękaniu. Następnie zabezpieczany jest akrylowym bezbarwnym lakierem lub koloryzującym, aby uzyskać odmienny odcień. Można także impregnować go olejem roślinnym lub woskiem. Blat drewniany ma naturalny wygląd, jest ciepły w dotyku. Można go wielokrotnie odnawiać poprzez szlifowanie papierem ściernym i ponowne malowanie. Nie jest jednak odporny na zarysowania i wysoką temperaturę. Ceny wahają się od 300 do 1000 zł). 

Blat z naturalnego kamienia, czyli blat z granitu lub marmuru - ziarnisty, z żyłkami albo jednolity. Jest efektowny, odporny na wysoką temperaturę (można stawiać gorące naczynia) i zadrapania, ale zimny w dotyku. Jest ciężki, dlatego należy wzmocnić konstrukcję szafek. Łatwiej utrzymać w czystości blat granitowy, nie powstają na nim trwałe plamy, a do mycia można używać kuchennych detergentów. Blat z marmuru trzeba impregnować, bo łatwo go trwale zaplamić. Do jego mycia powinno się używać specjalnych preparatów albo tylko lekko wilgotnej ściereczki. Blaty kamienne mają zwykle 3 cm grubości. Są dostępne wyłącznie na zamówienie.

Blat z konglomeratu imituje naturalny kamień. Wykonuje się go ze zmielonego marmuru lub granitu łączonego z żywicą poliestrową i barwnikami. Najtrwalszy i łatwy do utrzymania w czystości jest konglomerat granitowy. Marmurowy wymaga impregnowania specjalnymi środkami przeznaczonymi do pielęgnacji naturalnego marmuru, a z czasem ściera się i traci połysk. 

Blat kompozytowy wykonany jest  z mieszanek minerałów tzw. naturalnych żywic epoksydowo-akrylowych. Istnieje możliwość łączenia różnych kolorów i uzyskiwania dowolnych kształtów. Jest coraz częściej stosowany ze względu na trwałość – kilku latach nie widać śladów intensywnego użytkowania. Łatwy w utrzymaniu czystości i nie wymaga żadnej konserwacji. Przyjemny w dotyku, nagrzewa się do temperatury otoczenia. Jednak jest dość drogi: corian od 1650 zł/m², kerrock od 1300 zł/m.b.

Blat ceramiczny jest coraz bardziej popularny. Na blat kuchenny najbardziej odpowiednim materiałem jest gres lub terakota (są to materiały odporne na wysoką temperaturę i zaplamienia). Dzięki bogatej kolorystyce i różnorodności wzorów zapewnią kuchni niepowtarzalny wygląd. Nakleja się je na wodoodporną płytę wiórową lub sklejkę, używając elastycznego kleju do glazury. Trudne do utrzymania w czystości szczeliny między płytkami najlepiej wypełnić masą epoksydową - jest dość droga, ale daje spoinę szczelną, trwałą i łatwą do czyszczenia. Jeśli zdecydujemy się na zwykłą masę cementową, spoinę należy zaimpregnować emulsją uszczelniającą. 

Blat szklany najlepiej prezentuje się w kuchniach nowoczesnych. Wykonuje się go (tylko na zamówienie) ze szkła tzw. laminowanego. Składa się ono z kilku warstw połączonych specjalną folią lub żywicą. Wierzchnia warstwa jest ze szkła hartowanego odpornego na uszkodzenia mechaniczne i szok termiczny. Jest to tzw. szkło bezpieczne - w razie stłuczenia nie rozpada się na kawałki. Szkło może być bezbarwne lub kolorowe, przezroczyste, matowe lub ozdobione wzorem. Grubość tafli (najczęściej od 8 do 25 mm) dobiera się zależnie od szerokości blatu i konstrukcji szafek.

Blat ze stali - tu najczęściej używa się stali nierdzewnej gładkiej, polerowanej albo matowej lub ryflowanej, czyli o nierównej powierzchni. Blachą grubości 1 mm obija się wodoodporną płytę wiórową. Blat stalowy jest odporny na uderzenia i wysoką temperaturę. Najłatwiej utrzymać w czystości blat wykończony blachą matową. Na polerowanej widać każdą kroplę wody, tłuszczu oraz odciski palców. Kuchenne zabrudzenia są najmniej widoczne na blasze ryflowanej. Blat stalowy dostępny jest tylko na zamówienie.

Blat laminowany to płyta wiórowa laminowana - zrobiona z wiórów drewnianych, papieru, żywic syntetycznych, utwardzona w wysokiej temperaturze i pokryta laminatem matowym, półmatowym lub błyszczącym, gładkim albo fakturowanym. Może mieć różne kolory, nadrukowany wzór do złudzenia przypominający drewno, kamień, płytki ceramiczne, metal. Jest odporna na zabrudzenia i wysoką temperaturę (nie zaszkodzi jej postawiony na chwilę gorący garnek). Łatwo ją jednak zarysować nożem. Jeśli między warstwy płyty dostanie się woda, blat się spaczy, dlatego jej krawędzie trzeba bardzo dokładnie zabezpieczyć specjalnymi listwami bądź uszczelkami. W zależności od sposobu wykończenia blat może mieć zaokrągloną krawędź (postforming) lub prostą, osłoniętą paskiem laminatu, drewnianą czy aluminiową listwą (softforming). Zalety laminatu: łatwy w utrzymaniu czystości, odporny na działanie promieni słonecznych, oraz temperaturę stawianych naczyń wyjętych prosto z piekarnika o temp. 180º. Kolejnym ważnym argumentem jest przystępna cena - od 40 zł/m.b. blatu o szerokości 60 cm. Do wad zaliczamy z kolei łatwość w zarysowaniu podczas krojenia bez deski. W miejscach łączenia jest mało odporny na wodę i należy te miejsca zabezpieczyć silikonem.